Pod koniec stycznia 2025 roku prezydent podpisał ustawę o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, która wprowadza przełomowe zmiany dla osób zmagających się z zadłużeniem. Nowe regulacje, obowiązujące od 19 lutego 2025 roku, mają na celu ułatwienie restrukturyzacji długów i ochronę konsumentów przed egzekucją komorniczą.
Nowe prawo na straży dłużników
Ustawa została przyjęta w celu wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2167 z 24 listopada 2021 roku dotyczącej podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów. Jak podkreśla Ministerstwo Finansów, nowe przepisy odpowiadają na potrzebę większej ochrony konsumentów w trudnej sytuacji finansowej. Z danych Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wynika, że w 2024 roku ponad 2,5 miliona Polaków miało problemy z terminową spłatą zobowiązań, co czyni te regulacje szczególnie istotnymi.
Głównym celem ustawy jest stworzenie mechanizmów umożliwiających kredytobiorcom uniknięcie spirali zadłużenia i egzekucji komorniczej. Dotychczas brakowało systemowego wsparcia dla osób, które wpadły w tarapaty finansowe. Nowe przepisy dają jednak szansę na negocjacje z bankiem i dostosowanie warunków spłaty do realnych możliwości dłużnika.
Jak działa nowy mechanizm restrukturyzacji?
Kluczową zmianą wprowadzoną przez ustawę jest obowiązek instytucji finansowych – banków, firm pożyczkowych i innych podmiotów udzielających kredytów – do przedstawienia konsumentowi opcji restrukturyzacji zadłużenia w przypadku opóźnień w spłacie. Dotychczas taki wymóg dotyczył jedynie kredytów hipotecznych, zgodnie z ustawą o kredycie hipotecznym z 2017 roku. Teraz obejmuje wszystkie rodzaje zobowiązań konsumenckich, w tym kredyty gotówkowe, karty kredytowe, a także pożyczki pozabankowe.
Proces restrukturyzacji został szczegółowo opisany w przepisach:
- Wezwanie do zapłaty – W przypadku zaległości w spłacie rat instytucja finansowa ma obowiązek wysłać do kredytobiorcy wezwanie do uregulowania zaległości, z terminem nie krótszym niż 14 dni.
- Informacja o restrukturyzacji – W tym samym piśmie dłużnik otrzyma informację o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni.
- Rozpatrzenie wniosku – Bank lub firma pożyczkowa nie może automatycznie odrzucić wniosku. W przypadku odmowy instytucja musi przedstawić pisemne uzasadnienie decyzji.
- Regulamin restrukturyzacji – Każda instytucja finansowa będzie zobowiązana do stworzenia przejrzystego regulaminu określającego kryteria przyjmowania wniosków o restrukturyzację.
Co może obejmować restrukturyzacja?
Restrukturyzacja zadłużenia może przybierać różne formy, w zależności od sytuacji finansowej kredytobiorcy i polityki instytucji. Najczęściej stosowane rozwiązania to:
- Wydłużenie okresu spłaty – zmniejszenie miesięcznych rat poprzez rozłożenie długu na dłuższy czas.
- Zmiana harmonogramu rat – dostosowanie wysokości rat do bieżących możliwości finansowych dłużnika.
- Wakacje kredytowe – czasowe zawieszenie spłaty części lub całości rat.
- Konsolidacja zadłużenia – połączenie kilku zobowiązań w jedno z niższą ratą.
Z danych Narodowego Banku Polskiego (NBP) wynika, że w 2024 roku blisko 30% kredytobiorców, którzy skorzystali z restrukturyzacji, uniknęło egzekucji komorniczej. Nowe przepisy mają szansę zwiększyć ten odsetek, dając konsumentom więcej czasu i możliwości na wyjście z trudnej sytuacji.
Wyzwania i ograniczenia nowych regulacji
Mimo że nowe prawo jest chwalone przez ekspertów i organizacje konsumenckie, pojawiają się głosy wskazujące na potencjalne trudności w jego realizacji. Jak zauważa raport Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego z marca 2025 roku, nie wszystkie instytucje finansowe są w pełni przygotowane do wdrożenia nowych procedur. „Szczególnie mniejsze firmy pożyczkowe mogą mieć problem z opracowaniem regulaminów i szkoleniem pracowników” – czytamy w dokumencie.
Dodatkowo, sukces restrukturyzacji w dużej mierze zależy od sytuacji finansowej dłużnika. Należy mieć na uwadze, że jeśli ktoś nie osiąga dochodów, to nawet najlepsze przepisy nie rozwiążą problemu w takiej sytuacji. Dlatego eksperci zalecają, by osoby zadłużone jak najszybciej kontaktowały się z bankiem i korzystały z dostępnych narzędzi, takich jak darmowe poradnictwo w biurach Rzecznika Finansowego.
Pomoc Doradcy 365 – Twoje wsparcie w walce z długami
Walka z zadłużeniem może być przytłaczająca, ale nie musisz przechodzić przez nią sam. Eksperci marki Doradcy365 oferują kompleksowe wsparcie dla osób zmagających się z długami. Pomożemy Ci w pełni wykorzystać możliwości, jakie dają nowe przepisy. Oferujemy
- Indywidualną analizę sytuacji finansowej – przejrzenie Twoich zobowiązań, dochodów i wydatków, aby znaleźć najlepsze rozwiązanie.
- Wsparcie w negocjacjach z wierzycielami – pomoc w rozmowach z bankami, firmami pożyczkowymi i windykacyjnymi w celu uzyskania korzystnych warunków spłaty, umorzenia części długu lub rozłożenia go na raty.
- Porady w zakresie restrukturyzacji – przygotowanie wniosku o restrukturyzację i doradztwo, jak skutecznie współpracować z instytucjami finansowymi.
- Pomoc w procedurze upadłości konsumenckiej – kompleksowe wsparcie w przygotowaniu dokumentów i reprezentacja w sądzie, jeśli upadłość jest jedynym wyjściem.
- Ochronę przed nieuczciwymi praktykami – wskazówki, jak radzić sobie z naciskiem firm windykacyjnych i egzekwować swoje prawa.
- Planowanie finansowe – praktyczne porady, jak zarządzać budżetem i unikać zadłużenia w przyszłości.
Aby ułatwić Ci walkę z zadłużeniem, oferujemy następujące dedykowane usługi:
- Szybką e-konsultację – omów z nami dowolną sprawę związaną z zadłużeniem, np. jak złożyć wniosek o restrukturyzację, jak uniknąć egzekucji komorniczej czy jak sprawdzić przedawnienie długu.
- Kompleksowe doradztwo w zakresie wychodzenia z długów – pełne wsparcie od analizy finansowej po negocjacje, aby odzyskać stabilność.
- Pomoc w negocjacjach z bankiem lub firmą windykacyjną w umorzeniu długu (całkowitym lub częściowym) lub rozłożeniu długu na raty możliwe do spłaty – profesjonalne wsparcie w uzyskaniu najkorzystniejszych warunków i skutecznym rozwiązaniu Twojego problemu.
- Kompleksowa pomoc w przeprowadzeniu upadłości konsumenckiej – krok po kroku przejdziemy z Tobą przez proces upadłości, od przygotowania wniosku po reprezentację w sądzie.
Perspektywy na przyszłość
Nowe regulacje to dopiero początek zmian w podejściu do zadłużenia konsumenckiego. W planach Ministerstwa Finansów na 2026 rok jest dalsze wzmacnianie ochrony dłużników, m.in. poprzez wprowadzenie limitów kosztów pozaodsetkowych w pożyczkach pozabankowych. Jak wynika z danych Biura Informacji Kredytowej (BIK), w 2024 roku Polacy zaciągnęli kredyty i pożyczki na łączną kwotę ponad 300 miliardów złotych, co pokazuje skalę rynku i potrzebę skutecznych regulacji.
Skorzystaj z naszej pomocy już dziś i uzyskaj wsparcie.
Masz więcej pytań? Zapraszamy do kontaktu
Powyższy artykuł został opracowany przy wsparciu narzędzi AI z wykorzystaniem materiałów wygenerowanych przez model językowy ChatGPT. Treść została zredagowana i zweryfikowana przez autora publikacji.
