Ministerstwo Finansów przedstawiło propozycję zmian w ustawie dotyczącej rachunkowości, związanych z raportowaniem przez firmy ich działań w obszarze zrównoważonego rozwoju. Dokument liczy 150 stron wraz z uzasadnieniem. Głównym celem zmian jest dostosowanie się do dyrektywy Unii Europejskiej dotyczącej raportowania o zrównoważonym rozwoju.
Prognozy resortu finansów wskazują, że koszty dla firm, które będą zobowiązane do raportowania, wyniosą w ciągu dziesięciu lat blisko 9 mld złotych. Szacuje się, że koszty dla firm w 2024 roku wyniosą 152 mln zł, wzrastając następnie do 1 mld zł w kolejnym roku, a osiągając 8,72 mld zł w ciągu dekady.
Nowe przepisy wiążą się z koniecznością zwiększenia nakładów finansowych na raportowanie informacji o zrównoważonym rozwoju. Firmy, które dotychczas nie musiały takich informacji prezentować, będą musiały ponieść dodatkowe koszty na utworzenie systemów gromadzenia i przetwarzania danych. Nawet te firmy, które już raportują, będą musiały dostosować się do nowych standardów.
W propozycji Ministerstwa można przeczytać, że niektóre jednostki, zwłaszcza te, które dopiero zaczynają raportować, mogą ponieść dodatkowe koszty związane z koniecznością korzystania z usług zewnętrznych ekspertów lub firm doradczych w celu uzyskania konkretnych informacji podlegających ujawnieniu.
Dodatkowo, wszystkie podmioty objęte obowiązkiem raportowania będą musiały corocznie pokrywać istotne koszty związane z obowiązkową weryfikacją informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju przez biegłych rewidentów. Pozytywną zmianą będzie jednak ujednolicenie wymogów w tym zakresie.
Nowelizacja przepisów dotyczących rachunkowości jest największą od 2002 roku. Zmiany obejmują ustawę o rachunkowości, ustawę o biegłych rewidentach oraz inne regulacje. Projekt, liczący 99 stron oraz uzasadnienie mające 51 stron, jest kompleksowy i obejmuje szeroki zakres kwestii.
Nowe regulacje nakładają obowiązki sprawozdawcze dotyczące zrównoważonego rozwoju głównie na duże przedsiębiorstwa, zatrudniające powyżej 250 pracowników. Zgodnie z nowymi przepisami, raportowanie zrównoważonego rozwoju będzie obejmować:
- Krótki opis modelu biznesowego i strategii biznesowej jednostki, w tym:
- Sposób, w jaki model biznesowy i strategia biznesowa uwzględniają ryzyka i szanse związane z zrównoważonym rozwojem,
- Plany i działania jednostki mające na celu osiągnięcie zrównoważonego rozwoju, w tym finansowe i inwestycyjne aspekty, takie jak przejście na zrównoważoną gospodarkę, ograniczenie ocieplenia globalnego i neutralność klimatyczna do 2050 r.,
- Wpływ działalności jednostki na środowisko, w tym wykorzystanie węgla, ropy naftowej i gazu, oraz uwzględnienie potrzeb interesariuszy,
- Proces wdrażania strategii zrównoważonego rozwoju.
- Cele zrównoważonego rozwoju, wraz z postępami i dowodami naukowymi ich uzasadniającymi.
- Rolę kierownictwa w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz ich wiedzę i umiejętności.
- Polityki zrównoważonego rozwoju jednostki.
- Systemy zachęt dla kierownictwa w zakresie zrównoważonego rozwoju.
- Proces należytej staranności, identyfikację ryzyka i działań podejmowanych w celu zarządzania tymi ryzykami.
- Główne ryzyka związane z zrównoważonym rozwojem oraz sposoby ich zarządzania.
Informacje te będą prezentowane w krótko-, średnio- i długoterminowej perspektywie. Dodatkowo, w niektórych przypadkach, raportowanie obejmie informacje dotyczące operacji jednostki i jej łańcucha wartości, oraz odniesienia do innych danych zawartych w sprawozdaniu z działalności i rocznym sprawozdaniu finansowym. Całość będzie sporządzana zgodnie ze standardami europejskimi.
Mniejsze firmy, które nie są objęte obowiązkiem sporządzania pełnych sprawozdań zrównoważonego rozwoju, będą musiały dostarczyć informacje niefinansowe jako część swojego sprawozdania działalności. W niektórych przypadkach będą one również musiały przekazywać dane do większych firm, które są zobowiązane do raportowania zrównoważonego rozwoju.
Pierwsza grupa podmiotów będzie musiała wdrożyć nowe obowiązki sprawozdawcze już w bieżącym roku. Zgodnie z planowanymi przepisami przejściowymi, będą to jednostki spełniające kryteria do składania „oświadczenia na temat informacji niefinansowych”. W odniesieniu do nowych zapisów (art. 49b ust. 1 i 55 ust. 2a ustawy o rachunkowości), obejmują one firmy, które zatrudniają powyżej 500 pracowników. Drugim kryterium jest określona wysokość przychodów lub sumy bilansowej. Wg szacunków w Polsce jest około 150 takich jednostek i grup kapitałowych.
Druga grupa firm, które będą musiały przygotować nowe sprawozdanie po raz pierwszy za rok 2025, obejmować będzie:
- jednostki duże (nowa kategoria zdefiniowana w art. 3, ust. 1, pkt 1d ustawy o rachunkowości),
- jednostki dominujące dużej grupy – jeśli nie były objęte tym obowiązkiem już za rok 2024 (nowa kategoria zdefiniowana w art. 3, ust. 1, pkt 1e ustawy o rachunkowości).
Te podmioty będą spełniały warunki, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły co najmniej dwie z następujących trzech wielkości:
- 110 000 000 zł – suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 220 000 000 zł – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 250 osób – średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty.
Szacuje się, że w Polsce będzie to około 3 500 podmiotów.
Trzecia grupa, która będzie zobowiązana do raportowania od roku 2026, głównie obejmować będzie jednostki będące emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynkach regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego, które wcześniej nie podlegały tym wymogom.
Warto zaznaczyć, że w planowanych zmianach nie przewidziano żadnych przesunięć czasowych dla sporządzenia szczegółowych raportów zrównoważonego rozwoju. Spółki notowane na giełdzie, będące grupami kapitałowymi i objęte nowymi wymogami dotyczącymi raportowania zrównoważonego rozwoju, w nadchodzącym roku będą miały podwójne obciążenie.
Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z pewnymi zapisami obowiązującymi od początku następnego roku. Oznacza to, że firmy mają niewiele czasu na przygotowanie się do nowych wymogów.
Skorzystaj z naszej pomocy już dziś i uzyskaj wsparcie.
Masz więcej pytań? Zapraszamy do kontaktu
