Jednostki Samorządu Terytorialnego (JST), małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz stowarzyszenia mogą otrzymać konkretne wsparcie na przygotowanie programów inwestycyjnych w efektywność energetyczną i zrównoważony transport miejski. Granty są przyznawane z instrumentu ELENA, realizowanego obecnie w ramach programu parasolowego InvestEU, jako kontynuacja programu Horyzont 2020.
Cel programu
ELENA (European Local Energy Assistance) to zaawansowany program pomocy technicznej, stanowiący wspólną inicjatywę Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz Komisji Europejskiej.
ELENA została uruchomiona w 2009 roku, jako program lokalny, jednak obecnie realizowany jest na dużo szerszą skalę. Kierowany jest przez zespół ekspertów składający się z inżynierów i ekonomistów z dużym doświadczeniem w sektorach energii i transportu. Powstał, aby pomóc państwom członkowskim w osiągnięciu celów klimatycznych na rok 2030, m.in. w zakresie poprawy efektywności energetycznej.
Program wspiera beneficjentów w pokryciu kosztów prowadzenia i zarządzania projektami inwestycyjnymi związanymi z efektywnością energetyczną i zrównoważonym transportem. Do tej pory w ramach instrumentu ELENA przyznano już ponad 200 mln euro wsparcia, mobilizując ponad 100 inwestycji szacowanych na ponad 7 mld euro.
Dla kogo wsparcie?
Granty w ramach Instrumentu ELENA skierowane są zarówno do podmiotów sektora publicznego, jak i prywatnego.
Wsparcie mogą otrzymać, m. in:
- w sektorze publicznym:
- państwa członkowskie UE,
- organizacje rządowe,
- władze regionalne, lokalne i gminne,
- korporacje publiczne,
- instytucje finansowe;
- w sektorze prywatnym:
- podmioty prywatne planujące rozwój i wspieranie kwalifikujących się inwestycji (stowarzyszenia, mieszane podmioty publiczno-prywatne, banki itp.),
- inne prywatne stowarzyszenia (stowarzyszenia budownictwa społecznego lub stowarzyszenia właścicieli domów).
Projekty pomocy technicznej ELENA nie powinny przynosić zysków.
Na co można przeznaczyć wsparcie?
Działania kwalifikujące się do dofinansowania w ramach programu ELENA to m. in.:
- badania techniczne, audyty energetyczne,
- biznesplany i doradztwo finansowe,
- doradztwo prawne,
- przygotowanie procedury przetargowej,
- łączenie projektów,
- zarządzanie projektami.
Program zapewnia wsparcie dla trzech różnych obszarów:
- efektywności energetycznej,
- zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego, oraz
- transportu miejskiego i mobilności.
W ramach projektów związanych z pierwszym z nich ELENA wspiera przygotowanie projektów, które poprawiają efektywność energetyczną i wykorzystanie energii odnawialnej w budynkach.
Projekty, które kwalifikują się do grantu obejmują m.in.:
- efektywność energetyczną w budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych,
- odnawialne źródła energii zintegrowane z budynkiem (takie jak panele słoneczne),
- oświetlenie publiczne,
- ciepłownictwo komunalne (w tym elektrociepłownie i kotły na biomasę),
- inteligentne sieci energetyczne.
Przedsięwzięcia w obszarze zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego polegają na pomocy osobom prywatnym i stowarzyszeniom właścicieli domów w przygotowaniu i wdrożeniu renowacji efektywności energetycznej i projektów energii odnawialnej dla budynków mieszkalnych.
Do grantu kwalifikują się m.in.:
- budynki jednorodzinne,
- budynki wielorodzinne,
- mieszkania socjalne.
ELENA wspiera także innowacyjne projekty w zakresie transportu i mobilności na obszarach miejskich, które pozwalają oszczędzać energię i ograniczać emisję CO2.
Projekty, które kwalifikują się do grantu obejmują m.in.:
- inwestycje wspierające wykorzystanie i integrację innowacyjnych rozwiązań promujących paliwa alternatywne w mobilności miejskiej, takich jak pojazdy i infrastruktura tankowania,
- inwestycje promujące wprowadzanie na szeroką skalę nowego, bardziej energooszczędnego transportu, który na obszarach miejskich może przybierać różne formy, takie jak wspólna mobilność, logistyka miejska, inteligentne systemy transportowe, infrastruktura miejska (w tym inwestycje w miękką mobilność lub mobilność, która nie obejmuje transportu zmotoryzowanego).
Ile można uzyskać wsparcia?
Dofinansowanie w postaci grantu może pokrywać do 90% kosztów przygotowania projektu inwestycyjnego, przy czym zazwyczaj Instrument ELENA wspiera programy inwestycyjne o wartości powyżej 30 milionów euro z trzyletnim okresem realizacji w zakresie efektywności energetycznej (w tym projekty mieszkaniowe) i czteroletnim okresem realizacji w zakresie transportu miejskiego i mobilności. Górny limit wsparcia nie został ustalony.
ELENA zachęca i wspiera łączenie różnych projektów w celu zwiększenia ich atrakcyjności dla wykonawców i podmiotów finansujących, a tym samym obniżenia kosztów transakcyjnych.
Nabór wniosków
Nie ma określonych terminów naboru, obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”.
Wymagane jest jednak osiągnięcie pewnego poziomu dojrzałości projektu:
- wstępne studia wykonalności powinny być zrealizowane na wcześniejszym etapie,
- główne decyzje inwestycyjne podjęte przed udzieleniem pomocy technicznej ELENA.
Do dofinansowania przyjmowane są przedsięwzięcia, w których ryzyko niezrealizowania projektu w ciągu 3 lat od podpisania umowy jest relatywnie niskie.
Wymagany jest także minimalny poziom „dźwigni”:
- 10 dla projektów dotyczących zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego,
- 10 dla projektów dotyczących transportu miejskiego i mobilności, oraz
- 20 dla projektów dotyczących efektywności energetycznej.
Dźwignia oznacza, że całkowita kwota inwestycji musi być co najmniej 10 lub 20 razy większa od kwoty przyznanej dotacji, a w przypadku gdy dźwignia nie jest osiągnięta, grant musi zostać zwrócony.
Skorzystaj z naszej pomocy już dziś i uzyskaj wsparcie.
Masz więcej pytań? Zapraszamy do kontaktu