Corocznie przedsiębiorcy mają obowiązek dopełnić pewnych formalności związanych ze środowiskiem. W odpowiednich terminach należy złożyć sprawozdania, ale też zarejestrować się w bazach i urzędach. Jak zweryfikować, które środowiskowe obowiązki przedsiębiorców dotyczą właśnie Twojej firmy? Które branże są szczególnie obciążone? Na ten temat rozmawiamy z ekspertem ds. ochrony środowiska, Moniką Blezień-Ruszaj.
Jakie są główne obowiązki związane z ochroną środowiska, z którymi najczęściej muszą zmierzyć się przedsiębiorcy? Czy dotyczą one wszystkich przedsiębiorców produkujących odpady?
Po pierwsze, KOBiZE – czyli Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami. Temu obowiązkowi podlega każdy przedsiębiorca, który posiada przynajmniej jeden firmowy samochód, tankuje paliwo rozliczając je w kosztach firmowych lub w biurze ma zamontowaną klimatyzację. Zgodnie z art. 7 ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji podmiot korzystający ze środowiska, którego działalność powoduje emisje, jest zobowiązany każdego roku sporządzić raport dotyczący emisji gazów cieplarnianych. Termin na złożenie raportu przypada na koniec lutego, a obowiązek ten dotyczy ok. 95% przedsiębiorstw, mimo, że wiedza o KOBiZE wciąż jest niewielka wśród firm.
Drugą instytucją jest BDO – Baza Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami. W tym przypadku sprawozdania składamy corocznie do Urzędu Marszałkowskiego. Terminy złożenia sprawozdań przypada na marzec (w 2020 roku wyjątkowo zostały przesunięte na wrzesień i październik ze względu na wdrażanie systemu BDO i pandemię koronawirusa). To, czy firma ma obowiązek sprawozdawczy w BDO, zależy od wielu czynników – czy wytwarza odpady, w jakiej ilości, jaki typ działalności prowadzi.
I jeszcze jedno – sprawozdania zawsze składamy za poprzedni rok. Oznacza to, że przedsiębiorca, który np. założył firmę niedawno, w 2020 roku, obowiązkowi podlega dopiero w 2021 roku.
Załóżmy zatem, że prowadzę sklep internetowy. Jak zatem zweryfikować, czy konkretny obowiązek dotyczy także mnie?
Jeśli chodzi o KOBiZE, należałoby wczytać się w Ustawę Prawo Ochrony Środowiska opublikowaną m. in. na stronie Sejmu. Jeśli firma posiada flotę samochodów lub choćby jedno auto służbowe – podlega obowiązkowi. Tak samo, jeśli w biurze jest zamontowana klimatyzacja. Pozostałe czynniki, mogące powodować obowiązek, należy wyszukać w aktach prawnych.
Łatwiej jest z BDO – w tym przypadku wystarczy wejść na stronę internetową dedykowaną dla systemu BDO i wypełnić krótką ankietę, która da nam odpowiedź, czy podlegamy obowiązkowi rejestracji a następnie sprawozdawczości.
Obowiązków względem ochrony środowiska może być natomiast więcej – wszystko bowiem zależy od specyfiki firmy. Polecam skorzystać z pomocy profesjonalistów, którzy zweryfikują, jakim obowiązkom podlega firma.
Jakie branże najczęściej podlegają obowiązkom względem ochrony środowiska?
Jest ich mnóstwo i wszystko zależy od rodzaju prowadzonej działalności i konkretnej firmy. Istnieją natomiast branże, które są bardziej predysponowane niż inne. Są to między innymi komisy i warsztaty samochodowe (ze względu na użycie smarów, olejów), restauracje serwujące na wynos oraz sklepy (ze względu na użycie opakowań). Dotyczy to zarówno sklepów stacjonarnych, jak i internetowych.
Jakie sankcje są przewidziane dla przedsiębiorców, którzy nie dopełnią obowiązków względem ochrony środowiska?
Bardzo różne – należy wczytać się w konkretne ustawy. Są to kary administracyjne i finansowe. Należy pamiętać, że za brak wpisu do rejestru BDO kara pieniężna może wynieść nawet 1 mln zł.
Czy przedsiębiorcy mogą liczyć na ulgi w kwestii obowiązków środowiskowych?
Istnieje pewien rodzaj pomocy, o którym warto wspomnieć – jest to pomoc de minimis. Jest to forma wsparcia przeznaczona dla małych i średnich przedsiębiorstw. To forma wsparcia publicznego, której celem jest rozwój przedsiębiorstw, a objawiać może się ona m.in. zwolnieniami z podatków lub dotacjami na cele środowiskowe. Aby skorzystać z takiej pomocy, należy uzyskać zaświadczenie o pomocy od organu pobierającego daną opłatę, np. Urzędu Marszałkowskiego w przypadku BDO.
Zachęcam przedsiębiorców, którzy nie są pewni zakresu swoich obowiązków środowiskowych do korzystania z pomocy specjalistów przynajmniej w pierwszym roku działalności. Taka pomoc pomoże uniknąć kar, nieprzyjemnych formalności i da jasny obraz tego, jakie obowiązki posiada firma.
Dziękuję za rozmowę.
Nasi doradcy wkrótce do Ciebie się odezwą
