Czym jest działalność nierejestrowana/nierejestrowa?

Działalność nierejestrowana, zwana również działalnością nieewidencjonowaną to taka, która nie została wpisana do rejestru CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) i spełnia dwa warunki:

1. Przychód należny z tytułu prowadzonej działalności nierejestrowej nie może przekraczać 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (brutto) w każdym miesiącu;
2. Osoba fizyczna zakładająca taką działalność nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej przez ostatnie 60 miesięcy (5 lat).

Warunki te muszą być spełnione łącznie, aby prowadzić firmę na próbę – działalność nierejestrowaną. Jednak od drugiego warunku istnieje pewien wyjątek. Przepisy przewidują, że osoba fizyczna, która wykonywała działalność gospodarczą między 30 kwietnia 2013 r. a 29 kwietnia 2018 r., może wykonywać działalność nierejestrowaną, jeżeli:

• pomiędzy 30 kwietnia 2017 r. a 29 kwietnia 2018 r. nie była wpisana do CEIDG, lub
• wpis do CEIDG został wykreślony przed 30 kwietnia 2017 rokiem.

WAŻNE!

Działalność nieewidencjonowana może być prowadzona tylko przez osobę fizyczną. Nie mogą z takiego rozwiązania skorzystać również osoby zamierzające prowadzić działalność, która wymaga koncesji, pozwolenia czy licencji.

Czy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną musi opłacać ZUS?

Osoba fizyczna zakładająca działalność nieewidencjonowaną nie podlega obowiązkowi rejestracyjnemu, w związku z tym nie ma obowiązku opłacania jakichkolwiek składek ZUS, czy to społecznych czy zdrowotnych.

Podatek dochodowy w działalności nierejestrowanej

Odprowadzanie podatku dochodowego jest obowiązkowe dla każdej osoby fizycznej, również osoby prowadzącej działalność nierejestrową, jednak nie odbywa się ono okresowo, jak w przypadku działalności gospodarczej, tylko w składanym zeznaniu rocznym PIT-36. Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną musi wypełnić specjalnie przeznaczony do tego wiersz 9: „Działalność nierejestrowana, określona w art.. 20 ust. 1ba ustawy”. Przychody te są opodatkowane według skali podatkowej (17%, 32%).

WAŻNE!

W rozliczeniu PIT-36 masz możliwość odliczenia kosztów, które poniosłeś z tytułu wykonywanej działalności. Koszty te muszą być udokumentowane i przechowywane w celach dowodowych, w celu ustalenia dochodu (osiągnięty przychód faktyczny – poniesione koszty = dochód).

Podatek VAT w firmie na próbę

Ustawodawca przewiduje co do zasady zwolnienie z VAT ze względu na osiągany przychód, tzn., że w działalności nierejestrowej osiągany przychód nie przekracza wysokości, od której przedsiębiorca zobowiązany jest do płacenia VAT-u. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek – ustawodawca przewiduje płacenie VAT od sprzedawanych towarów i usług, na które nie przysługuje zwolnienie, niezależnie od osiąganego przychodu.

Zwolnienie z VAT nie przysługuje:

-sprzedającym:

• towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT (metale szlachetne, wyroby jubilerskie),
• towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, poza: energią elektryczną, wyrobami tytoniowymi i samochodami osobowymi używanymi,
• w niektórych przypadkach: budynki, budowle lub ich części,
• tereny budowlane,
• nowe środki transportu,
• przez Internet towary takie jak:

-preparaty kosmetyczne,

-komputery wyroby elektroniczne i optyczne,

-urządzenia sprzętu gospodarstwa domowego,

• hurtowo i detalicznie części do:

-pojazdów samochodowych,

-motocykli;

-świadczącym usługi:

• prawnicze,
• w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego),
• jubilerskie,
• ściągania długów, w tym factoringu;

-nie posiadającym siedziby działalności gospodarczej w Polsce.

WAŻNE!

Jeżeli Twoja działalność obejmuje wyżej wymienione towary lub usługi, masz obowiązek zarejestrować się jako czynny podatnik VAT, niezależnie od osiąganego przychodu i stajesz się podatnikiem VAT, ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami (posiadanie numeru NIP, prowadzenie rejestru sprzedaży i zakupów i in.).

Czy trzeba wystawiać rachunki i faktury w działalności nierejestrowanej?

Na żądanie klienta przedsiębiorca prowadzący działalność nierejestrowaną ma obowiązek wystawić fakturę lub rachunek. Klient może zgłosić takie żądanie w przeciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym:

• został mu dostarczony towar lub usługa,
• zapłata została uiszczona w całości lub w części.

Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną nie jest zobowiązana do posiadania kasy fiskalnej, ponieważ nie przekracza limitu 20 000 zł rocznego obrotu. Ustawodawca nakłada jednak taki obowiązek wówczas, gdy przedsiębiorca mający działalność nierejestrową, sprzedaje towary lub usługi objęte obowiązkiem ewidencjonowania (Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących).

Korzyści i obowiązki związane z prowadzeniem firmy na próbę

Podsumowując, prowadzenie działalności nieewidencjonowanej ma wiele zalet, jednak wiąże się też z kilkoma obowiązkami. Wśród licznych korzyści można wymienić brak konieczności:

• zgłaszania działalności w CEIDG, urzędzie skarbowym i GUS,
• prowadzenia księgowości,
• złożenia deklaracji ZUS,
• opłacania składek ZUS,
• opłacania okresowych zaliczek na podatek dochodowy.

Do obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność nierejestrowaną należą:

• prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży,
• rozliczanie przychodów w zeznaniu rocznym PIT-36, wg skali podatkowej,
• wystawianie faktur lub rachunków na żądanie kupującego,
• przestrzeganie praw konsumenta.
• status czynnego podatnika VAT (w prowadzenia sprzedaży towarów lub usług określonego rodzaju).