Dotacje na GOZ – jakie programy oferują wsparcie i jak z nich skorzystać?

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) to podejście, które stawia na efektywne wykorzystanie zasobów, minimalizację odpadów i maksymalizację korzyści dla środowiska. Dla firm, które chcą wprowadzać innowacje w tym zakresie, pojawia się coraz więcej możliwości finansowania zewnętrznego, w tym dotacji. Jakie są dostępne opcje i jak można je wykorzystać? O tym opowiemy w poniższym artykule.

Czym jest Gospodarka Obiegu Zamkniętego (GOZ)?

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) to model, który zmienia sposób, w jaki społeczeństwa i przedsiębiorstwa zarządzają zasobami. W odróżnieniu od tradycyjnego, liniowego modelu gospodarczego „weź-wyprodukuj-wyrzuć”, GOZ stawia na zamykanie cyklu życia produktów, materiałów i surowców. Celem jest maksymalizacja wartości wytworzonych zasobów, a jednocześnie minimalizacja odpadów oraz negatywnego wpływu na środowisko.

Główne założenia GOZ

• Projektowanie z myślą o trwałości i recyklingu – produkty i opakowania są projektowane tak, aby można je było łatwo naprawić, ponownie wykorzystać, przetworzyć lub przekształcić w nowe produkty.
• Utrzymanie wartości materiałów i surowców w obiegu – materiały, które kiedyś były odpadami, stają się cennymi surowcami do produkcji nowych dóbr.
• Zmniejszenie konsumpcji zasobów naturalnych – GOZ zakłada ograniczenie eksploatacji surowców pierwotnych na rzecz ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów już istniejących.
• Przesunięcie akcentu z własności na użytkowanie – promuje się modele biznesowe oparte na dzierżawie, wynajmie lub współdzieleniu zasobów zamiast ich indywidualnego posiadania.

Korzyści GOZ dla środowiska, gospodarki i społeczeństwa

• Ograniczenie ilości odpadów – GOZ zmniejsza obciążenie środowiska, zmniejszając ilość śmieci trafiających na wysypiska i do spalarni.
• Zmniejszenie emisji CO₂ – dzięki optymalizacji procesów produkcyjnych i recyklingowi zmniejsza się ślad węglowy przemysłu.
• Oszczędność surowców – dzięki ponownemu wykorzystaniu materiałów zmniejsza się zależność od eksploatacji surowców pierwotnych, co ma kluczowe znaczenie w obliczu wyczerpywania się zasobów.
• Nowe modele biznesowe – firmy mogą tworzyć innowacyjne rozwiązania, takie jak ekonomia współdzielenia (np. platformy car-sharingowe), które są korzystne zarówno dla środowiska, jak i konsumentów.
• Rozwój zielonych technologii i miejsc pracy – GOZ stymuluje rozwój nowych technologii związanych z recyklingiem, regeneracją materiałów i produkcją zrównoważoną, co przyczynia się do tworzenia „zielonych” miejsc pracy.

Przykłady działań wpisujących się w GOZ

• Recykling i odzysk surowców – firmy produkujące urządzenia elektroniczne mogą zbierać zużyty sprzęt, odzyskiwać metale i surowce, a następnie ponownie wprowadzać je do produkcji.
• Upcykling – polega na przekształcaniu odpadów w nowe produkty o wyższej wartości, np. tworzenie modnych akcesoriów z odpadów tekstylnych.
• Naprawa i ponowne użycie – promowanie naprawy sprzętu zamiast jego wyrzucania oraz tworzenie programów umożliwiających odsprzedaż produktów używanych.
• Zamknięte cykle produkcyjne w przemyśle – wprowadzanie systemów, w których odpady jednej gałęzi produkcji stają się surowcem dla innej.
• Systemy zwrotu opakowań – opakowania wielokrotnego użytku, takie jak butelki zwrotne, są kolejnym przykładem praktycznego zastosowania GOZ.

Znaczenie GOZ w kontekście globalnym

W ostatnich latach Gospodarka Obiegu Zamkniętego stała się jednym z priorytetów polityki Unii Europejskiej. Strategia GOZ jest elementem Europejskiego Zielonego Ładu, który zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. W Polsce wprowadzono regulacje wspierające działania zgodne z GOZ, takie jak programy wspierające recykling, redukcję odpadów i rozwój zrównoważonych technologii.

---

W obliczu wyzwań związanych z wyczerpywaniem się surowców naturalnych, zmianami klimatu i rosnącą ilością odpadów, GOZ oferuje odpowiedź na potrzeby zarówno środowiska, jak i gospodarki. Transformacja w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego nie tylko przyczynia się do ochrony planety, ale także tworzy szanse na rozwój innowacyjnych biznesów, które są przyszłościowe i zrównoważone.

Dlaczego warto inwestować w GOZ?

Inwestowanie w gospodarkę obiegu zamkniętego (GOZ) przynosi wiele korzyści na poziomie ekonomicznym, środowiskowym i społecznym. To nie tylko sposób na zrównoważony rozwój, ale również okazja do budowania przewagi konkurencyjnej w dynamicznie zmieniającym się świecie. Poniżej przedstawiamy najważniejsze powody, dla których warto postawić na GOZ.

Redukcja kosztów operacyjnych

• Efektywne wykorzystanie zasobów: dzięki GOZ firmy mogą zmniejszyć zużycie surowców pierwotnych poprzez stosowanie materiałów z recyklingu lub ponowne wykorzystanie produktów.
• Minimalizacja odpadów: ograniczenie ilości odpadów zmniejsza koszty ich utylizacji i transportu.
• Optymalizacja procesów produkcyjnych: nowoczesne technologie pozwalają na bardziej efektywne zarządzanie energią, wodą i materiałami, co obniża koszty działalności.

Ochrona przed rosnącymi cenami surowców

• Stabilność kosztów: rosnące ceny surowców pierwotnych i ich ograniczona dostępność stają się wyzwaniem dla wielu sektorów. GOZ umożliwia uniezależnienie się od tych wahań dzięki recyklingowi i ponownemu wykorzystaniu materiałów.
• Odporność na kryzysy: zamknięte cykle produkcyjne pozwalają firmom lepiej radzić sobie w sytuacjach zakłóceń w globalnych łańcuchach dostaw.

Spełnianie wymogów regulacyjnych

• Dostosowanie do nowych przepisów: Unia Europejska i wiele krajów, w tym Polska, wprowadzają regulacje wspierające GOZ, takie jak ograniczenie jednorazowych plastików, obowiązki związane z recyklingiem czy raportowanie działań proekologicznych.
• Unikanie kar finansowych: inwestowanie w GOZ pomaga firmom spełniać obowiązujące normy i unikać kar za brak działań na rzecz środowiska.

Budowanie przewagi konkurencyjnej

• Innowacyjne modele biznesowe: firmy wdrażające GOZ mogą rozwijać nowe produkty i usługi, takie jak dzierżawa, wynajem czy odsprzedaż produktów używanych, co otwiera dodatkowe źródła przychodów.
• Wizerunek ekologiczny: konsumenci coraz częściej wybierają marki, które działają odpowiedzialnie wobec środowiska. Działania w ramach GOZ wzmacniają pozycję firmy jako lidera innowacji i zrównoważonego rozwoju.
• Zróżnicowanie produktów: tworzenie produktów z materiałów pochodzących z recyklingu lub produktów wielokrotnego użytku może przyciągnąć nowych klientów i zwiększyć lojalność obecnych.

Korzyści środowiskowe

• Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych: dzięki recyklingowi, efektywnemu wykorzystaniu energii i ograniczeniu zużycia surowców GOZ przyczynia się do redukcji emisji CO₂.
• Ochrona zasobów naturalnych: przejście na GOZ pozwala zmniejszyć eksploatację surowców, chroniąc naturalne ekosystemy.
• Ograniczenie ilości odpadów: dzięki zamkniętym cyklom produkcji odpady są przekształcane w surowce wtórne, co redukuje ich ilość na wysypiskach.

Rozwój społeczny i edukacja

• Tworzenie miejsc pracy: GOZ generuje nowe miejsca pracy w sektorach związanych z recyklingiem, odzyskiem surowców, projektowaniem produktów i edukacją ekologiczną.
• Zmiana nawyków: inwestowanie w GOZ edukuje zarówno pracowników, jak i konsumentów, zmieniając ich podejście do zarządzania zasobami i ochrony środowiska.
• Poprawa jakości życia: dzięki zmniejszeniu zanieczyszczenia środowiska GOZ przyczynia się do poprawy zdrowia ludzi i jakości życia w społecznościach lokalnych.
  

  ---

Inwestowanie w gospodarkę obiegu zamkniętego to nie tylko obowiązek w obliczu globalnych wyzwań ekologicznych, ale także ogromna szansa na rozwój i innowacje. Firmy, które już teraz wdrażają zasady GOZ, mogą nie tylko zmniejszyć swoje koszty operacyjne i wpływ na środowisko, ale również zbudować przewagę konkurencyjną i otworzyć się na nowe możliwości rynkowe. GOZ to przyszłość, która opłaca się pod każdym względem.

Jakie są dostępne dotacje na GOZ?

Unia Europejska od lat promuje inicjatywy związane z gospodarką cyrkularną. Przykładowe programy, w których możliwe jest dofinansowanie działań związanych z GOZ to m. in.:

• Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) 2021-2027: program przewiduje finansowanie projektów mających na celu rozwój recyklingu odpadów oraz optymalizację wykorzystania surowców w przedsiębiorstwach. Przykładem jest działanie 1.4 „Gospodarka odpadami oraz gospodarka o obiegu zamkniętym”, w ramach którego można uzyskać wsparcie m. in. na optymalizację gospodarki surowcami i odpadami w przedsiębiorstwach w celu realizacji założeń GOZ.
• Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027: w ramach tego programu dostępne są działania wspierające mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w realizacji zasad GOZ. Przykładem jest działanie 1.3 „Gospodarka o obiegu zamkniętym w MŚP”, które obejmuje m.in. opracowanie modelu biznesowego GOZ oraz jego wdrożenie.
• Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG): to program operacyjny na lata 2021-2027, będący kontynuacją wcześniejszych inicjatyw takich jak Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka oraz Program Operacyjny Inteligentny Rozwój. Jego głównym celem jest wspieranie innowacyjności i konkurencyjności polskich przedsiębiorstw poprzez finansowanie projektów badawczo-rozwojowych, wdrażanie nowoczesnych technologii oraz promowanie zrównoważonego rozwoju. Przykładem konkursu w obszarze GOZ jest m. in. 1.1 „Ścieżka SMART”, w której jednym z modułów jest zazielenienie przedsiębiorstw, czyli działania, które ograniczą zużycie surowców i energii.
• Fundusze Europejskie dla Regionów: to jeden z siedmiu programów operacyjnych, które są realizowane w Polsce w ramach perspektywy finansowej 2021-2027. Obejmuje on wsparcie dla 16 województw w postaci dotacji oraz pożyczek. Przykładami konkursów dotyczących GOZ są m. in.:
  • Działanie FELU 3.8 „GOZ w przedsiębiorstwach”, w ramach którego realizowane będą
    projekty mające na celu zminimalizowanie zużycia surowców, ilości wytwarzanych odpadów produkcyjnych, emisji zanieczyszczeń i strat energii służące osiągnięciu założeń GOZ.
  • Działanie FEMA 2.6 „Transformacja przedsiębiorstw w kierunku GOZ”, które obejmuje m. in. projekty dotyczące transformacji przedsiębiorstw w kierunku GOZ.
    
  • Działanie FEPD 2.10 „Gospodarka o obiegu zamkniętym”, w którym wsparcie obejmuje projekty z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami – instalacje do recyklingu odpadów.
    
  • Działanie FELD 2.13 „Gospodarka o obiegu zamkniętym”, w ramach którego realizowane są projekty mające na celu wspieranie transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym i gospodarki zasobooszczędnej.
    
  • Działanie FELB 2.9 „Gospodarka odpadami”, gdzie realizowane są m. in. projekty w kierunku gospodarki zasobooszczędnej, projekty Gospodarki Obiegu Zamkniętego w przedsiębiorstwach, a także edukacja w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym.
  • Działanie FEMP 8.10 „Gospodarka obiegu zamkniętego”, które wspiera projekty wpływające na zmniejszenie zużycia zasobów, a przez to na stopniowe przechodzenie z linearnego do cyrkularnego modelu gospodarki.
    
  • Działanie FELD 9.1 „Gospodarka w transformacji”, w ramach którego realizowane jest m. in. wdrożenie rozwiązań w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym w przedsiębiorstwach.
  • Działanie FESL 2.12 „Gospodarka odpadami komunalnymi” obejmujące działania związane z tworzeniem strategii i planów oraz działania edukacyjne dotyczące GOZ.
    
  • Działanie FEWP 10.2 „Wsparcie inwestycji w MŚP i dużych przedsiębiorstwach”, w ramach którego realizowane jest wsparcie poprawy energetycznej przedsiębiorstw i upowszechnienie GOZ.
    
  • Działanie FEDS 9.4.B „„Zielone” inwestycje MŚP. Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna”, gdzie realizowane jest wsparcie w zakresie gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ) oraz innych inwestycji ograniczających wpływ przedsiębiorstwa na środowisko.
    
• Krajowy Plan Odbudowy (KPO): to program finansowany z Funduszu Odbudowy Unii Europejskiej, którego celem jest wspieranie państw członkowskich w wychodzeniu z kryzysu wywołanego pandemią COVID-19. W Polsce KPO obejmuje działania skoncentrowane na odbudowie gospodarki, transformacji energetycznej i środowiskowej oraz cyfryzacji, w tym także projekty związane z gospodarką obiegu zamkniętego (GOZ). Przykładem jest działanie A 2.2.1. „Inwestycje we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z GOZ”, które obejmuje inwestycje MŚP związane z wdrażaniem technologii środowiskowych w tym związanych z GOZ, których efektem będzie lepsza gospodarka materiałowa, zwiększenie efektywności energetycznej i zmiana filozofii firm w kierunku zero waste.

Ponadto, oprócz działań finansujących typowo przedsięwzięcia związane z przechodzeniem z gospodarki linearnej na model gospodarki cyrkularnej, wiele innych działań obejmuje m. in. wsparcie doradcze dotyczące racjonalnego korzystania z zasobów środowiskowych, ochrony i przeciwdziałania skutkom występujących zmian klimatycznych, GOZ, efektywności energetycznej i wykorzystania energii z odnawialnych źródeł, a także przewiduje się możliwość wsparcia zadań polegających na przygotowaniu dokumentów planistycznych dot. GOZ, takich jak mapy drogowe, strategie GOZ/Zero Waste.

Jak skutecznie aplikować o dotacje?

Aplikowanie o dotacje na projekty związane z gospodarką obiegu zamkniętego (GOZ) może być procesem wymagającym i skomplikowanym. Wymaga to nie tylko znajomości dostępnych programów finansowania, ale również precyzyjnego przygotowania wniosków, spełnienia formalnych wymogów oraz przejrzystego przedstawienia celu projektu i jego zgodności z zasadami GOZ.

Aby skutecznie aplikować o dotację na GOZ:

1. Zdefiniuj cele projektu: wyraźnie określ, jak Twój projekt wpisuje się w zasady GOZ.
2. Przygotuj solidną dokumentację: wniosek o dotację powinien zawierać szczegółowy opis projektu, budżet oraz analizę korzyści środowiskowych i ekonomicznych.
3. Współpracuj z ekspertami: skorzystanie z usług firm doradczych lub ekspertów ds. funduszy unijnych zwiększa szansę na uzyskanie finansowania.
4. Monitoruj terminy naborów: programy dotacyjne mają określone terminy, więc ważne jest śledzenie harmonogramów.

Nie musisz zmagać się z tym wyzwaniem samodzielnie. Eksperci marki Doradcy365 służą pomocą!

Nasi specjaliści od lat wspierają przedsiębiorców i instytucje w skutecznym pozyskiwaniu dofinansowań ze środków krajowych i unijnych. Dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu mamy na swoim koncie liczne sukcesy w pozyskiwaniu środków finansowych.

Współpracujemy z najlepszymi ekspertami w dziedzinie GOZ i szeroko pojętej ochrony środowiska. Nasz zespół może pomóc Ci m. in. w:

• Stworzeniu kompleksowych modeli biznesowych zgodnych z GOZ.
• Opracowaniu strategii wdrażania zmian organizacyjnych i technologicznych.
• Analizie potencjału GOZ w Twojej firmie i identyfikacji możliwości rozwoju.

Podsumowanie

Dotacje na projekty związane z GOZ to doskonała okazja dla firm, które chcą działać bardziej ekologicznie, jednocześnie obniżając koszty i zwiększając konkurencyjność. Dzięki dostępnemu wsparciu finansowemu można nie tylko dostosować się do nowych wymagań rynkowych, ale także stać się liderem innowacji w swojej branży.

Czy Twoja firma jest gotowa na transformację w duchu GOZ? To najlepszy moment, by zacząć!

Po więcej informacji na temat Gospodarki o Obiegu Zamkniętym zapraszamy również na: https://doradcy365.pl/goz-gospodarka-obiegu-zamknietego/

Skorzystaj z naszej pomocy już dziś i uzyskaj wsparcie.

Masz więcej pytań? Zapraszamy do kontaktu

Powyższy artykuł został opracowany przy wsparciu narzędzi AI z wykorzystaniem materiałów wygenerowanych przez model językowy ChatGPT. Treść została zredagowana i zweryfikowana przez autora publikacji.